Konstipasyon (kabızlık) çocuk hekimlerinin ve çocuk cerrahlarının oldukça sık karşılaştığı sorunlardan biridir. Kabızlık normal dışkılama olayının yapılamayışı veya yetersiz oluşu sonucu sert ve seyrek dışkılama durumudur. Diğer bir tanımlama haftada 3 defadan az dışkılama, kitlenin sert olması, dışkılamanın ağrılı olması ve isteğe bağlı dışkı tutmadır. Tanımı yapılırken dışkılama sayısından çok, dışkı kıvamı ve dışkının su içerik yüzdesi önemlidir. Kabızlık ya kısa süreli ve geçici, ya da kronik olur. Bir aydan uzun süren kabızlık kronik kabızlık olarak değerlendirilir. Kronik kabızlık, aileler için, ciddi bir hastalığın semptomu olabileceği endişesini yaratabilir.
Konstipasyon organik veya fonksiyonel nedenlidir. Çocukların çok küçük bir bölümünde kabızlık organik nedenlere bağlıdır. Yenidoğan dönemi sonrasında kabızlığın en sık nedeni (%90-95) fonksiyonel kabızlıktır. Fonksiyonel kabızlık “idiopatik (nedeni bilinmeyen) konstipasyon”, “fekal retansiyon” ve “fekal withholding” (dışkı tutma) olarak da adlandırılır.
Çoğu kez kabızlık iyi tedavi edilmezse veya yanlış tedavi edilirse kronik kabızlığın nedeni olabilir. Kabızlığı olan çocukların yaklaşık %96’sında neden fonksiyonel kabızlık olarak saptanmıştır. Organik nedenli konstipasyonda tedavi çoğu kez cerrahi iken, fonksiyonel konstipasyonlu çocukta medikal tedavi çoğu kez yeterlidir. Fonksiyonel konstipasyonlu olgunun tedavisinde genel yaklaşım ilk olarak fekal birikimlerin olup olmadığını saptamaktır. Fekalom varsa dışkı boşaltımı tedavisi verilebileceği gibi ilaçla başlamasının mümkün olmadığı durumlarda muayenehane veya ameliyathane şartlarında rektal tuşe ile fekalomların boşaltılması gerekebilir. Daha sonra fekalom oluşmasını engellemek ve düzenli defekasyonu sağlamak için idame tedaviyi başlatmak, aile eğitimini sağlamak ve yakın izlem ile tedaviyi düzenli bir şekilde sürdürmek gerekir. Kabızlık tedavisi uzun sürelidir. Genellikle 6-24 ay süreyle hastaların takip ve tedavisi önerilir.
