Fimozis (Bitik)

Fimozis, sünnet derisinin ucunun yeterinde açık olmamasından kaynaklı geriye doğru ittirilememesi durumudur. Sünnet derisi darlığı olarak da bilinen fimozis, bebeklerde ve çocuklarda işeme problemleri ortaya çıkartabileceğinden tedavi gerektirebilmektedir. Fimozis, fizyolojik olarak görüldüğünde bir skar oluşumu semptomu göstermemektedir. Yenidoğan bebeklerin %96’sında fizyolojik fimozis vardır.

Fimozis Nedir?

Fimozis, iki şekilde görülebilmektedir. Fizyolojik fimozis yenidoğan bir erkek bebekte görülebilecek olağan bir durumdur. Patolojik fimozis ise sünnet olmamış bir erkekte, enfeksiyon gibi nedene bağlı olarak görülmektedir.

“Fizyolojik fimozis” sünnet derisinin nazikçe geriye çekilmesiyle idrar deliği (mea) görünecek şekilde penis başına yapışık olma durumudur ve halk arasında yanlış bir şekilde bitik olarak isimlendirilmektedir. Bu yapışıklık sünnet derisinin iç yüzündeki epitelin salgısı ve fizyolojik ereksiyonlar ile zamanla kendiliğinden ayrışmaktadır. Ayrışma üç yaşında %65 ve puberte sonrasında da %100 olmaktadır. Bu süre içerisinde penis temizliği derinin hafifçe zorlamadan geri çekilerek içinin ılık su ile yıkanmasından ibarettir.

Penis derisinin idrar deliği görünmeyecek derecede kapalı olması ve çocuğun işerken idrarın geride hapsolmasına bağlı olarak peniste balonlaşma olması “patolojik fimozis” olarak adlandırılır, gerçek anlamda bitik kelimesiyle anlatılmak istenen durum budur ve tedavi gerektirmektedir.

Fimozis Nedenleri

Fimozis, sünnet olmayan bebeklerde ve çocuklarda daha sık görülmektedir. 2-6 yaşlar arasındaki çocuklarda gelişime bağlı olarak sünnet derisi gevşemesiyle birlikte düzelebilmektedir. Fizyolojik fimoziste doğuştan meydana gelen bir sorun bulunmaktadır. Ancak patolojik fimoziste;

• sünnet derisini geriye doğru çekmeye çalışmak,
• idrar yolu enfeksiyonu geçirmek,
• egzama ve sedef gibi hastalıklar,
• sünnet derisinin enfeksiyon kapması gibi durumlar bir neden olarak görülebilmektedir.

Fimozis tanısı konulurken sorunun altında yatan temel nedenin keşfedilmesi gerekmektedir. Buna uygun olarak bir tedavi planı yapılmalıdır.

 

 

Fimozis Nasıl Anlaşılır?

Sünnet derisinin iç yüzünden salgılanan salgılar penisin baş kısmının nemli kalmasını sağlamaktadır. Normalde bu salgı sünnet derisi ile penis arasından akarak boşalmaktadır. Fakat sünnet derisinin penise yapışık olduğu fimozis durumunda bu salgı akamaz ve suyu emilerek smegma ismi verilen peynirimsi bir yapı ortaya çıkar.

Bazen bu smegmalar birleşerek bir kitle halini alır ve dıştan bakınca sünnet derisinin altında bir kitle şeklinde görülürler. Bu kitleye smegmal kist denir. Her ne kadar bu kistler zararsız ve fizyolojik bir durum olsa da bazı aileler bu şişlikten rahatsız olurlar. Hatta bu kistik oluşumlar sünnet derisinin penisten ayılmasına yardımcı olarak bir nevi fayda bile sağladıkları söylenebilir.

Hiç müdahale edilmeseler bile bu kistler genellikle büyüyerek sünnet derisinin ucundan dışarı boşalmaktadır. Ancak nadiren bu peynirimsi görüntüler enfekte olabilirler. Bu durumda sünnet derisi şiş ve kızarık görünür ve penis başından sarı renkte, sulu bir akıntı gelir. Balanoposptit adı verilen bu durum genellikle çok hızlı bir şekilde ortaya çıkar ve uygun tedaviyi takiben 48-72 saat içerisinde düzelir. İlk kez meydana geliyorsa ve tekrarlamıyorsa bu tedavi yeterlidir, ancak tekrarlayan durumlarda sünnet kesin çözüm olmaktadır.

Fimozis Tanısı Nasıl Konur?

Fimozis tanısı, uzman bir çocuk cerrahının yapacağı fiziksel muayene ile konur. Fiziksel muayenede şunlara dikkat edilmektedir:

• Sünnet derisi geri çekilebiliyor mu?
• Sünnet derisi geri çekildiğinde bir halka görünümü oluşuyor mu?
• Sünnet derisi genişliği ile penis ucunun genişliği arasında bir orantısızlık var mı?

Fimosiz tanısı konulduktan sonra, tedavi için ebeveynlere bilgilendirme yapılmaktadır. Genellikle bir belirtisi görülmedikçe, sorun olarak kabul edilmemektedir. Ancak ağrı, kızarıklık, şişlik, penis başı iltihabı dediğimiz balanopostit durumu ortaya çıktığında tedavi gerekli görülebilmektedir.

Fimozis Tedavisi

Fimozis tedavisi için sünnet derisinin geriye doğru çekilememesi tek başına bir neden değildir. Bunun yanında başka belirtiler veya bulgular varsa tedavinin gerekliliği değerlendirilmektedir. Fizyolojik fimoziste ebeveynlerin kararları önemli iken patolojik fimoziste sünnet ile tedavi tercih edilmektedir.

Çocukta veya bebekte fimozis artık bir sorun oluşturuyor, idrar yapmasını zorlaştırıyor veya iltihaplanma görülüyorsa; kortizonlu kremler ve sünnet bir tedavi seçeneği olabilmektedir. Ameliyatsız fimozis tedavisi olarak uygulanan bu kremler birkaç hafta kullanıldıktan sonra çoğu hastada tedavi sağlamaktadır.