Atrezi barsağın bir bölümünün oluşmaması anlamına gelir ki bu durumda gıdaların ve barsak içeriklerinin bağırsakların uç kısmına ilerlemesi imkansızdır. İnce barsak atrezileri doğumsal anomalilerdir ve barsak tıkanıklarının en sık nedenidir. Yenidoğandaki tüm ince barsak tıkanıklarının 1/3’ü atrezilere bağlıdır. Yaklaşık 2700 canlı doğumda bir görülür. Bazı durumlarda ise barsak tamamen kapalı değildir ve yalnızca gıdaların kısmi olarak geçişine izin verir bustenoz olarak adlandırılır. Atreziler sindirim sisteminin herhangi bir kısmında ortaya çıkabilirler ve lokalizasyonlarına göre adlandırılırlar.
Pilorik atrezi: Mideden hemen sonra yer alan bölümün atrezisidir.
Duodenal atrezi: Oniki parmak bağırsağı olarak da adlandırılan bölümün atrezisidir.
Jejunal atrezi: İnce bağırsakların ilk bölümünün atrezisidir.
İleal atrezi: İnce bağırsağın son kısmında görülen atrezidir.
Kolon atrezisi: Kalın bağırsağın atrezisidir.
Duodenal Atrezi Nedir?
Duodenum ince bağırsağın ilk kısmıdır. İnce bağırsağın ilk kısmında olan doğumsal tıkanıklığa duodenal atrezi denir. Duodenal atrezi tanısı alan hastaların üçte birinde Down sendromu ve/veya kalp anomalisi görülme riski vardır. Diğer doğumsal anomaliler de eşlik edebilir. Duodenal atreziler ampulla vateri denilen safra kanalının ince barsağa açıldığı yerin proksimalinde (üstünde) veya distalinde (altında) olabilir. Distal atreziler daha sıktır bu yüzden safralı kusma sık görülen bir semptomdur. Duodenal tıkanıklıklar kord tipi duodenal atrezi (doudenumun bir kisminin yokluğu), windsock deformitesi (rüzgar çorabı deformitesi, web) ve annüler pankreasa (pankreasın duodenumu bir yüzük gibi sarması) bağlı olanlar olarak sınıflandırılabilir.
Üç Tip duodenal atrezi vardır:
Tip 1: Atreziye mukoza ve submukozadan oluşan bir diyafram veya membran neden olur. Kas tabakası bir bütündür. Dıştan atreziye ait tek ipucu proksimal ve distal arasındaki lümen çapı farkıdır. Bütün membranın ilginç bir varyasyonu ise Wind Sock anomalisidir. Burada membranın bir rüzgar çorabı gibi uzaması söz konusudur. Dolayısıyla Wind Sock anomalisinin gerçek lokalizasyonu distaldeki tıkanıklıktan birkaç cm daha ileridedir.
Tip 2:İki duodenal kör uç kısa bir fibröz kordon ile bağlantılıdır Mezenter bütündür.
Tip-3 :İki duodenal kör uç arasında bağlantı yoktur. Arada bir boşluk vardır. Mezenterde V şeklinde açıklık bulunur. Safra yolu anomalilerinin çoğu bu tipe eşlik eder.
DUODENAL STENOZ:Duodenal stenoz genellikle duodenum duvarının dıştan basıya bağlı olarak lümeni daraltmasıdır. Kısmi tıkanıklık mukozal bir web tarafından da yapılabilir. Web’in orta kısmında minik bir delik bulunabilir. Bu delik diyaframın gelişiminde olabileceği gibi , fetal büyüme esnasında intralüminal basınca bağlı da olabilir. Tam olmayan webler ve perfore diyaframlar tıkanıklığa yol açarlar.
Tedavi:
Duodenal atrezi acil cerrahi müdahale gerektiren bir patoloji değildir. Hastaneye yatırılan bebeğe nazogastrik sonda takılarak kusması önlenir ve uygun sıvı elektrolit desteği altında ek anomalilerin araştırılması için zaman tanınabilir. Ameliyatta sağ üst kadran transvers kesi en çok tercih edilen insizyondur. Duodenoduodenostomi ilk tercih edilmesi gereken anastomoz tipidir. Diamond Shape anastomoz anastomoz darlığını önlemek ve barsak pasajın daha hızlı başlaması için önerilen anastomoz şeklidir. Web varlığında duodenumun kenarından yapılan insizyonla lümene girilerek web’in eksiyonu önerilir. Ancak web‘in medialde duodenum duvarında olan bağlantısı ampullaya yakın olduğu için medial eksiyon sırasında dikkat edilmeli gerekirse medialden tam olmayan bir eksiyon yapılmalıdır. Atrezinin yukarı tarafında duodenumun ileri derece dilate olduğu durumlarda ise megaduodenum ve komplikasyonlardan korunmak için tapering yapılması önerilir (geniş olan barsak kısmının uzunlamasına kesilerek tekrar dikilmesi bu sayede geniş olan barsak daraltılır).
Ameliyat Sonrası Bakım:Sıvı elektrolit desteğinin devam etmesi gereklidir. Nazogastrik sondadan gelen içeriğin renginin açılması ve miktarının azalmasını takiben hastalar ağızdan beslenmeye başlanabilir. Uzamış beslenme intoleransı bu hastalarda sorundur. Enteral beslenmenin başlanabilmesi bazen 3-4 hafta kadar zaman alabilir. Uzamış beslenme intoleransı ile karşılaşılması durumunda hastaya opaklı pasaj grafisi çekilerek sebep olacak ek nedenlerin varlığı araştırılmalıdır. Geç obtrüksiyonlarda anastomoz darlıkları akla getirilmelidir.
