Anal fissür, çocukluk çağında sık görülen anorektal rahatsızlıklardan biridir. Özellikle 6-24 ay arasındaki çocuklarda daha yaygındır ve hem çocuk hem de aile üzerinde ciddi fiziksel ve psikolojik etkiler yaratabilir.
İçindekiler
Anal Fissür Nedir?
Anal fissür, anal kanalda oluşan ve sıklıkla ağrılı dışkılamaya yol açan yüzeyel yırtıklardır. Genellikle dışkı üzerinde kan görülmesi ile kendini belli eder. Bu rahatsızlık her yaş grubunda ortaya çıkabilir, ancak en sık 6-24 ay arasındaki çocuklarda izlenir.
Her iki cinsiyette de eşit oranda görülen anal fissür, akut ve kronik olmak üzere iki türe ayrılır. Akut fissürler, genellikle keskin ve sınırlı ülserler şeklindedir ve çoğunlukla 4-6 hafta içinde iyileşir. Kronik fissürler ise tedaviye dirençli olup uzun süre devam edebilir.
Çocuklarda Anal Fissürün Nedenleri Nelerdir?
Çocuklarda anal fissürün en yaygın nedeni kabızlık ve buna bağlı olarak sert dışkının anal kanaldan geçiş sırasında anal bölgeye zarar vermesidir. Kabızlık sırasında oluşan bu zorlanma, anal kanalda küçük yırtıklara neden olabilir. Ancak yalnızca kabızlık değil, ishal durumunda da sık dışkılama anal bölgeyi tahriş ederek anal fissüre yol açabilir.
Anatomik faktörler, anal fissür oluşumunda diğer önemli nedenlerdendir. Özellikle küçük çocuklarda rektumun henüz "S" şeklini almamış olması, anal kanalı travmaya daha açık hale getirir. Bu durum, dışkı geçişi sırasında anal bölgedeki basıncın artmasına ve hasara yol açabilir.
İnflamasyon, yani iltihaplanma, anal fissürün bir diğer yaygın nedenidir. İnflamatuar bağırsak hastalıkları (örneğin Crohn hastalığı) ve uzun süreli ishaller, anal bölge dokusunda hassasiyet yaratarak fissür riskini artırabilir.
Anal fissür oluştuktan sonra dışkılama sırasında yaşanan ağrılar, çocukta dışkıyı tutma alışkanlığına yol açabilir. Bu da dışkının sertleşmesine ve anal fissürün kronikleşmesine neden olur. Erken tanı ve tedavi, bu kısır döngüyü önlemek için kritik önem taşır.
Çocuklarda Anal Fissürün Belirtileri
Anal fissürün en yaygın belirtileri, dışkı üzerinde parlak kırmızı kan görülmesi ve dışkılama sırasında hissedilen ağrıdır. Çocuklar dışkılama sırasında ağrı hissettiklerinde, bu durumu tekrar yaşamamak için dışkıyı tutma eğilimi gösterebilir. Ancak bu durum dışkının daha da sertleşmesine neden olarak sorunu kötüleştirir.
Akut (yeni başlayan) anal fissürler genellikle anüs çevresinde küçük, yüzeysel yırtıklar olarak görülür. Bu yırtıklar genelde düzensiz kenarlara sahiptir ve tedaviyle birkaç hafta içinde iyileşebilir. Ancak fissür kronikleştiğinde, yani uzun süre geçmediğinde, bölgede doku kalınlaşması (granülasyon dokusu) oluşabilir ve fissür daha belirgin hale gelir.
Çocuklarda Anal Fissürün Tedavi Yöntemleri
Çocuklarda anal fissür tedavisinde genellikle ilk adım medikal yöntemlerdir. Bu tedavinin temel amacı, anal bölgedeki kas spazmını azaltmak ve dışkının yumuşak bir şekilde dışarı atılmasını sağlamaktır. Medikal tedavi kapsamında sıcak oturma banyoları, dışkı yumuşatıcılar ve lokal analjezikler kullanılır. Sıcak oturma banyoları, anal bölgedeki kan dolaşımını artırarak ağrıyı hafifletir ve iyileşmeyi destekler. Lif açısından zengin bir diyet, bol su tüketimi ve gerekirse dışkı yumuşatıcı ilaçlar ile dışkının kıvamı düzeltilir. Lokal analjezikler ise bölgesel ağrıyı azaltarak çocuğun rahatlamasını sağlar. Akut anal fissürlerde bu yöntemler genellikle etkili olur ve fissürler birkaç hafta içinde iyileşir.
Medikal tedaviden sonuç alınamayan kronik fissürlerde ise cerrahi tedaviye başvurulabilir. Cerrahi müdahaleler arasında fissürün çıkarılması (fissürektomi), anal kanalın genişletilmesi (anal dilatasyon) ve iç anal sfinkterin kasılmasını azaltan operasyonlar (sfinkterotomi) yer alır. Cerrahi tedavi, sfinkter spazmını kalıcı olarak ortadan kaldırarak iyileşmeyi sağlar. Çocuklarda cerrahi yöntemler nadiren uygulanır ve yalnızca uzman doktorlar tarafından dikkatle yapılmalıdır.
Anal fistül hakkında detaylı bilgi almak için tıklayın.
İshal, inflamatuar bağırsak hastalıkları ve anüs bölgesindeki tahriş veya enfeksiyonlar da anal fissüre yol açabilir. Ayrıca anatomik faktörler, özellikle küçük çocuklarda, anal bölgeyi travmaya daha duyarlı hale getirebilir. Akut anal fissürler genellikle 4-6 hafta içinde tedaviyle iyileşir. Ancak kronik fissürler daha uzun sürebilir ve medikal tedaviye yanıt vermediğinde cerrahi müdahale gerekebilir. Erken tedavi ve düzenli tuvalet alışkanlıkları anal fissürün kronikleşmesini önlemek için önemlidir. Ayrıca ağrı veya dışkılama sırasında kan görülmesi durumunda derhal bir doktora başvurmak gereklidir. Çocuğunuzu rahatlatmak için banyoyu oyunla veya hikayelerle eğlenceli hale getirebilirsiniz. Ayrıca sıcak su dolu küçük bir kap kullanarak banyonun süresini kısaltabilirsiniz. Cerrahi tedavi genellikle başarılıdır ve anal fissürün tekrar etme ihtimalini büyük ölçüde azaltır. Ancak kabızlık gibi altta yatan problemler devam ederse, fissür yeniden oluşabilir. Ağrılı dışkılama korkusu, çocuğun yemek yemekten kaçınmasına ve dolaylı olarak iştahının azalmasına neden olabilir. Bu durum kabızlık riskini artırabilir, bu nedenle tedavi sürecinde çocukların rahatlatılması önemlidir.Anal fissür kabızlık dışında başka nedenlerle oluşabilir mi?
Anal fissür çocuklarda ne kadar sürede iyileşir?
Anal fissürün kronikleşmesi nasıl önlenir?
Çocuğum sıcak oturma banyosunu reddediyorsa ne yapabilirim?
Cerrahi tedavi sonrası anal fissür tekrar eder mi?
Anal fissür çocuğun iştahını etkiler mi?
